Radio NisosKypros

Σάββατο 14 Φεβρουαρίου 2015

Ο Μαυρόσαββας, Ο Σιέρετε, Η Πουτού τζι' ο Μάου Μάου...


Γειά σας χωρκανοί...


Σήμερα θα μιλήσουμε για ονόματα της Κύπρου , για την ακρίβεια επίθετα.

Στην Κύπρο λέγεται ότι δεν είχαμε επίθετα, όπως τα ξέρουμε σήμερα, τα παλιά τα χρόνια. Με εξαίρεση της μεγάλες φαμίλιες δηλαδή τους "ευγενείς" της κάθε εποχής που κρατούσαν το επώνυμο τους σαν λάβαρο για τις επόμενες γενιές οι υπόλοιποι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν μόνο τα μικρά τους ονόματα. Ο Γιαννής , Ο Κωστής ο Μιχάλης κ.ο.κ . Για να ξεχωρίζουν βέβαια αναφέρονταν πάντα και στον γονέα τους (συνήθως τον πατέρα) π.χ Ο Κωστής του Γιαννή , Η Μαρικκού του Κώτσιου , Ο Γιώρκος του Γαβρίλη ο Σαββής της Γιώρκενας και πάει λέγοντας.


Κατά την αγγλοκρατία ιδρύθηκαν οι περισσότερες κρατικές υπηρεσίες και μεταξύ αυτών και το Ληξιαρχείο. Το κράτος ήθελε να καταγράψει όλους τους πολίτες και να εκδώσει ταυτότητες με όνομα και επίθετο και κάπως έτσι άρχισαν να καταγράφονται τα επίθετα όπως τα γνωρίζουμε σήμερα.


Εκτός απο τις γνωστές οικογένειες που είπα πιο πριν που είχαν οικογενειακά επίθετα, οι υπόλοιποι χρησιμοποιούσαν το όνομα του πατέρα τους σαν επώνυμο και το όνομα του παππού σαν όνομα. Δηλαδή ο  Ανδρέας Λουκά  είχε γιό με το όνομα Λουκάς Ανδρέου και πατέρα τον Λουκά Ιωάννου που και ο πατέρας του μάλλον λεγόταν Ανδρέας! Από την άλλη κάποια αδέλφια έπερναν διαφορετικό επίθετο μέσα στην οικογένεια εφόσον δεν μπορούσαν όλοι να παρουν το επίθετο του παππου για όνομα και του πατέρα για επίθετο με αποτέλεσμα αδέλφια στην ίδια οικογένεια να λέγονται πχ ο ένας Γιώργος Ανδρέου και ο άλλος Νίκος Λουκά.




Πέρα όμως από τα "ονοματεπώνυμα" πολλοί άνθρωποι έπαιρναν το επίθετο τους από τον τόπο καταγωγής τους ή από την ιδιότητα τους ή ακόμα και από κάποιο έντονο χαρακτηριστικό που είχαν.

Έτσι είχαμε τον Παφίτη από την Πάφο , τον Πίτσιλλο από την Πιτσιλλιά τον Δαλίτη από το Δάλι κοκ.

η από το επάγγελμα τους πχ  Γιαννής Τσαγκαρίδης, Νίκος Μυλωνάς , Μαρία Πενταγιώτισσα ,
ή από κάποιο χαρακτηριστικό ή συνήθεια (χούι) όπως Δεσποινα Σγουρομάλλη, Αντρέα Σιηλάς , Γιώρκος Γέριμος κοκ


Το χωριό της μάνας μου τα Λύμπια είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα χωριού με πληθώρα επιθέτων τα οποία προἐκυψαν με το τρόπο που περιγράψαμε πριν.

Απολαύστε τα , σχολιάστε τα και στείλτε μου και τα δικά σας "παράξενα" επίθετα να εμπλουτίσουμε την συλλογή μας.

ο Αθηενίτης  που καταγόταν από την Αθηένου 
ο Ακούεισμου από την φράση "ακουεις μου;"
ο Ίσιαλλας από την φράση "Ίσιαλλαχ" (μα τον Αλλάχ)
ο Σιαίρετες από την φράση "χαίρετε"
η Καραεπέ από το τούρκικο καρά = μαύρο
ο Γιάλλουρος για τα μάτια του μάλλον

 Πατήστε για το υπόλοιπο άρθρο...

Άγιος Σωζόμενος, Το... στοιχειωμένο χωριό

Λίγα χιλιόμετρα από την Λευκωσία , βόρεια από το Δάλι μεταξύ του Γερίου και της Ποταμιάς βρίσκεται το χωριό Άγιος Σωζόμενος. Χ...